خواص دمنوش پنیرک و گل ختمی و طرز تهیه آن

پنیرک و گل ختمی هر دو از داروهای گیاهی هستند که به‌طور رایجی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارند. گاهی دمنوش پنیرک و گل ختمی هرکدام به تنهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، برخی از مواقع هم این دو گیاه به‌شکل همزمان دم می‌شوند. دمنوش مخلوط پنیرک و گل ختمی معمولا در مواردی استفاده می‌شود که راه‌های تنفسی دچار التهاب باشد. برای مثال این دمنوش در سرماخوردگی با درگیری مجاری تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ما در این مقاله درباره خواص پنیرک و گل ختمی صحبت می‌کنیم و طرز استفاده از دمنوش پنیرک و گل ختمی را به شما آموزش می‌دهیم. پس از خواندن این مقاله به خوبی خواهید دانست این دو گیاه را برای چه مصارفی و به‌ چه شکلی استفاده نمایید. پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.

پنیرک چیست؟

پنیرک که نام علمی آن Malva sylvestris است، در حقیقت گونه‌ای از تیره گل ختمی Malva و از خانواده Malvaceae است. پنیرک گیاهی سرزنده با گل‌های زیبا به رنگ بنفش ارغوانی روشن و رگبرگ‌های تیره به ارتفاع 3-4 فوت (0.91-1.22 متر) است که به شکل خودرو در مراتع، پرچین‌ها و مزارع رشد‌ می‌کند. البته به دلیل خواص درمانی که دارد، این گیاه به شکل ساختار یافته نیز کشت شده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

برای خرید دمنوش های گیاهی و ارگانیک هیرکانوش بر روی این صفحه کلیک کن☕

پنیرک یکی از گیاهان دارویی است که معمولاً در اروپا، ایران، پاکستان و هند به عنوان گل ختمی رایج شناخته می‌شود. این گیاه به‌طور کلی در مناطق مرطوب رشد‌ می‌کند.

تاریخچه استفاده از دمنوش پنیرک

به طور کلی، استفاده از پنیرک به 3000 سال قبل بر‌می‌گردد و این گیاه همواره به علت خواص دارویی که دارد مورد توجه بوده است. به دلیل خاصیت نرم‌کنندگی این گیاه، رومی‌ها و یونانیان باستان از آن به عنوان نرم‌کننده استفاده می‌کردند. حالا میخواهیم بدانیم خرید دمنوش گل پنیرک برای چی خوبه؟

به طور سنتی، دمنوش پنیرک برای درمان عفونت‌ها و بیماری‌های متعددی مانند سرماخوردگی، سوختگی، سرفه، التهاب لوزه‌ها، برونشیت، مشکلات گوارشی، اگزما و زخم‌ها در شرایط مختلف آب‌وهوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عصاره مایع برگ و گل M.sylvestris برای درمان بیماری‌های التهابی غشاهای مخاطی، سیستیت و اسهال در طول تاریخ استفاده می‌شدند.

خاصیت‌های این گیاه دارویی سبب شده که تا کنون مصرف آن ادامه پیدا کند و تاکنون مقالات علمی زیادی درباره پنیرک نوشته شده است.

بیشتر بدانیم : دمنوش های خواب آور

طرز تهیه دمنوش پنیرک

برای تهیه این دمنوش پرفایده لازم است یک لیوان آب جوش را بر روی یک قاشق غذاخوری گل‌های خشک پنیرک بریزید و 15 دقیقه صبر کنید و سپس آن را صاف نمایید. برخلاف بسیاری دیگر از انواع دمنوش، لازم نیست پنیرک‌ها را بجوشانید و یا دم کنید. با این حال، حتما قبل از مصرف، چای را صاف کنید و باقی مانده گل‌ها را فشار دهید تا تمام لعاب آن بیرون بیاید. از آنجا که بیشترین خواص دمنوش پنیرک مربوط به لعاب آن است، این کار کمک زیادی به تاثیر بیشتر این دمنوش می‌کند.

طرز تهیه دمنوش پنیرک برای سرفه و مشکلات تنفسی هم به این شکل هست که گل پنیرک را به همراه شیر در قوری بریزید، روی حرارت ملایم به مدت 5 تا 10 دقیقه بجوشانید سپس از روی حرارت برداشته و بگذارید 5 تا 10 دقیقه دم بکشد. دمنوش را صاف کرده و در فنجان بریزید. به آن عسل اضافه کنید و هم بزنید.

فواید استفاده از دمنوش پنیرک

فواید استفاده از دمنوش پنیرک و به‌طور کلی، این گیاه به شرح زیر است؛

• رفع بیماری‌های انسدادی مانند انسداد کبد
• درمان زخم کلیه و مثانه و درد روده
• مقابله با سمیت دارویی، از جمله سَمّیت سیس پلاتین
• از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری‌زا (داشتن خواص ضد‌میکروبی)
• کاهش درد
• محافظت از کبد
• التیام زخم
• کاهش احتمال ابتلا به سرطان

علاوه بر موارد بالا، پنیرک ترشحات خیلی رقیق را غلیظ و ترشحات غلیظ را نسبتا رقیق می‌کند. به همین‌دلیل نیز آن را اعتدلال دهنده و ملین می‌دانند. دمنوش پنیرک می‌تواند ادرار و شیر را زیاد کند و اگر با شکر استفاده شود برای سرفه، یرقان، زخم معده و سوزش مجرای ادرار مفید است.

قرقره‌کردن دمنوش پنیرک می‌تواند کمک زیادی به کاهش دل‌درد و رفع تحریک مخاط دهان بکند.

نکته جالب درباره دمنوش پنیرک این است که برای بهره‌بردن از خواص آن حتما لازم نیست چای را بنوشیم. افرادی که مشکلات مقعدی دارند و یا ماهیچه‌های رحم آنها شل شده‌است، می‌توانند در محلول دم‌کرده پنیرک بنشینند. این کار کمک زیادی به بهبود ورم‌های مقعد و سفت‌کردن ماهیچه‌های رحم می‌کند.

چه وقت نباید دمنوش پنیرک را استفاده کنیم؟

از آنجا که این گیاه می‌تواند در برخی از افراد قند خون را کاهش دهد، افرادی که انسولین استفاده می‌کنند و یا به سرعت دچار افت قند می‌شوند، باید با دقت بیشتری از آن استفاده کنند.

همچنین لازم است قبل از اینکه برای اولین بار این چای را به میزان زیاد بنوشید، مقدار کمی از آن‌را تست کنید تا به آن آلرژی نداشته باشید.

اگرچه مصرف پنیرک در زنان شیرده، می‌تواند سبب افزایش شیر شود، اما نباید در دوران بارداری استفاده شود.

همچنین افرادی که معده‌های ضعیفی دارند، باید از مصرف مقادیر زیاد دمنوش پنیرک خودداری کنند.

درباره خواص دمنوش و انواع آن بیشتر بخوانید.

گل ختمی چیست؟

ختمی که نام علمی آن Alcea می‌باشد، یک سرده از 80 گونه‌ی گیاهان گلدار در خانواده گل پنیرک Malvaceae است. این گیاه بومی آسیا و اروپا است و خواص آن نیز با پنیرک شباهت زیادی دارد. به‌همین دلیل، هم بسیاری از اوقات دمنوش پنیرک و گل ختمی با هم استفاده می‌شود.

ختمی شامل گیاهان یکساله، دوساله یا چند ساله است که معمولاً به صورت ایستاده و بدون انشعاب می‌روید. این گیاه معمولاً دارای پوششی از موهای ستاره‌ای‌شکل است. تیغه‌های برگ آن اغلب لوب‌دار یا دندانه‌دار هستند و روی دمبرگ‌های بلند قرار می‌گیرند. گلها ممکن است منفرد باشند یا به صورت تجمعی رشد کنند. گلبرگ های بریده بریده معمولا بیش از سه سانتی متر عرض دارند و ممکن است صورتی، سفید، بنفش یا زرد باشند.

از نظر طب سنتی گیاه ختمی سرد و تر است، اما سردی و تری آن زیاد نبوده و به سمت اعتدال است.

روش تهیه دمنوش گل ختمی

درست‌کردن این دمنوش نیز دقیقا شبیه به درست‌کردن دمنوش پنیرک است. برای این‌کار لازم است یک لیوان آب‌جوش را روی یک قاشق غذاخوری گل خشک‌شده ختمی بریزید و پانزده دقیقه صبر کنید تا تمام مواد موثر داخل آن خارج شود. سپس این دمنوش را میل کنید. برای این‌که ترکیبات موسیلاژی موجود در گیاه به‌طور کامل خارج شود، بهتر است با استفاده از قاشق، گل‌های خیس خورده داخل لیوان را فشار‌ دهید تا همه موسیلاژ داخل آن خارج شود.

فواید استفاده از دمنوش ختمی

ختمی سفید و زرد بیش از سایر رنگ‌های ختمی برای مصارف درمانی استفاده می‌شوند. فواید خرید دمنوش گل ختمی، تا حدود زیادی شبیه به فواید استفاده از دمنوش پنیرک است. این فایده‌ها به شرح زیر هستند؛

• درمان سرفه، سرماخوردگی و تب
• درمان مشکلات معده مانند زخم معده
• جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه
• بهبود رینیت آلرژیک
• بهبود التهاب مثانه
• بهبود اسهال
• مرتب‌کردن عادت ماهیانه
• افزایش ادرار

مانند پنیرک، دمنوش ختمی نیز فقط به شکل خوراکی استفاده نمی‌شود. استفاده از این دمنوش به شکل ضماد می‌تواند نقش زیادی در بهبود زخم‌ها و کمک به کاهش التهاب داشته باشد. همچنین قرقره‌کردن دمنوش گل ختمی می‌تواند به کاهش گلودرد و التهاب دهان کمک زیادی کند.

به‌طور کلی، می‌توان گفت بیشترین تاثیر گل ختمی بر روی ریه، کلیه، مثانه و دستگاه گوارش است. در طب جدید این گیاه دارای مقادیر زیادی موسیلاژ است و به‌همین دلیل، به تسکین سرفه کمک می‌کند. ویتامین‌های A و B و C، از جمله ویتامین‌هایی هستند که در این گیاه یافت می‌شوند.

خواص دمنوش پنیرک و گل ختمی

دمنوش پنیرک و گل ختمی یکی انواع دمنوش های گیاهی ترکیبی است که از مخلوط این دو گیاه تهیه می‌شود. اگرچه پنیرک و ختمی از یک خانواده هستند و خواص آنها مشابه هم است، اما مصرف دمنوشی که از مخلوط این دو گیاه ساخته شده است، می‌تواند اثر بخشی آن را بیشتر کرده و در بهبود بیماری‌ها تاثیر بیشتری داشته باشد.

دمنوش پنیرک و گل ختمی به‌طور معمول، در سرماخوردگی‌ها استفاده می‌شود و گلو را نرم کرده، باکتری‌ها را از بین برده و تب را پایین می‌آورد.

سخن آخر

دمنوش پنیرک و گل ختمی ممکن است به صورت مخلوط و یا جداگانه تهیه شود. این دو گیاه از یک خانواده هستند و شباهت‌های زیادی به هم دارند. از آنها می‌توان برای درمان تب، گلو‌درد، سرفه و سرماخوردگی و همچنین کمک به درمان مشکلات گوارشی مانند زخم معده، گاستریت و اسهال استفاده کرد. دمنوش این دو گیاه نقش موثری در بهبود التهاب مثانه و برخی از مشکلات مربوط به سنگ کلیه دارد. با این حال، مصرف این دمنوش‌ها نباید به شکل خودسر و به میزان زیاد صورت پذیرد. دمنوش پنیرک و گل ختمی ممکن است قند خون را کاهش داده، سبب آلرژی شود و همچنین با انعقاد خون تداخل داشته باشد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه از یک متخصص طب سنتی کمک بگیرید.